Gelişmişliğin göstergelerinden biri de ülkelerin gastronomi alanındaki yeridir. Gastronominin geliştiği ülkelerde refahın üst düzeyde olduğu kabul edilebilir. Zira insanlar Maslow’un temel ihtiyaçlar sıralamasına göre açlıklarını gidermeden ziyade yemeğin lezzetinden, sunumundan, sofra düzeninden mutluluk duymaktadır.
Gastronominin önemini kavrayan ülkeler yiyecek kültürü ve üretimini eğitim yoluyla bilimsel alana taşıyan üniversite ve yüksek okullara öğrencileri kabul etmektedir. Gastronomi ve Mutfak Sanatları bölümü mezunları “gastronomi uzmanı” olarak yeme içme endüstrisinde yer almaktadır. Unvana sahip olabilmek için öğrenciler estetik ve sanat felsefesi, besin güvenliği, yiyecek içecek pazarlaması ve yönetimi, hatta gıda ambalajı ve tasarım dersi de dahil olmak üzere birçok konuda eğitim almaktadırlar. Alınan eğitimler sonrasında yemeği bir sanatçı edasıyla meydana getiren, tasarımcı bakışıyla sunan gastronomistler Anadolu’nun “gastronomi ülkesi” olarak tanınmasında rol alacaklardır. Geleneksel sunumlara ek olarak yenilikçi ürünlerin farklı sunumlarla dünyaya pazarlanması katma değer oluşturacaktır.
Gerek içerik gerekse görsel yenilik içeren ürünlerin oluşturulması, şekillendirilmesi, sunulması, sunulacak ortamın düzenlenmesi, ambalajına biçim verilmesi emek ve sermaye gerektiren işledir. Baklava farklı form ile dünyaya tanıtılmış olsaydı belki bugün baklavaya sahiplenme savaşı verilmeyecekti.
Yemeğin şekli, sunumu, tabağı, kaşığı, mekanın iç düzenlemesi hatta bina dış cephesindeki yaratıcı görünümler markaların bilinirliğine katkı sağlar. Güzel, iyi olan her şey taklitçilerin iştahını kabartır. Kabaran iştahın verebileceği maddi ve manevi zarar gıda sektöründe kullanılan ürünlerin (yiyecek, sunum, mönü tasarımı, iç mekan tasarımı, dış cephe görünümü, mutfak araç gereci vb.) tescil ile korunması sayesinde önlenebilir.
Gıda maddesinin veya sunumunun tasarım tescili yoluyla korunabilmesi için sahip olması gereken tek özellik görünümünün yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olmasıdır. Yeni ve ayırt edici olması koşuluyla ekmekler, makarnalar, pideler, pizzalar, tatlılar, çikolatalar, sakızlar, şekerlemeler, gofretler, wafflelar, peynirler, meyveler (baykuş şeklinde elma, kuğu şeklinde domates), meyve cipsleri, sebze cipsleri, meyveler, köfteler, sosisler kısacası akla gelen her türlü gıda, meyve salataları, kahvaltı sunumları, yiyecek sunumları tasarım tescili ile koruma altına alınabilir. Salatanın tabak formundaki
etle birlikte sunulmasından doğan şeklindeki bir görünüm lezzetin ve işletmenin kaynağının göstergesi olabilir.
Talep üzerine markaları, buluşları, coğrafi işaretleri, tasarımları 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu çerçevesinde tescil ederek koruma altına alan Türk Patent ve Marka Kurumu’nun (TÜRKPATENT) Tasarım Sicili incelendiğinde gıda alanında hatırı sayılır sayıda tescilli tasarımın bulunduğu görülmektedir. Tescillerin içerisinde bisküviler, çikolatalar, şekerlemeler, peynirler ilk sıralarda yer almaktadır.
Tescil ile görünüm koruması 1994 yılı itibarıyla hayatımıza girmiştir. 2017 yılına kadar TÜRKPATENT, tescili talep edilen gıda veya sunum görünümlerinin yeni olma özelliğine sahip olup olmadığına, eş anlatımla başvuru tarihinden önce kamuya sunulup sunulmadığına dair herhangi bir inceleme yapmadan, başvuruya konu tasarımları tescil ederek kayıt altına almaktaydı. Tasarımın başkaları tarafından izinsiz ticarete konu edilmemesi amacıyla tescil ettirilmek istenen gıda veya yemek sunumları 2017 yılı itibariyle diğer tasarımlar gibi yenilik incelemesine tabi tutulmakta, görünümü yeni değil ise tescil talebi geri çevrilmektedir. Sıradan bir kalp şeklindeki bisküvi tasarımı, köfteleri sadece birkaç biberle yan yana gösteren bir yemek sunumu, lavaş ekmeği ile sarılarak yuvarlak formda sunulan çiğ köfte görünümü yeni olma özelliğine sahip olmadıkları için tescil yolu ile korunamayacaktır.
Çocuklara yeme alışkanlığı kazandırmak için hayvan figürlerinden esinlenilerek oluşturulan
