Hızlandırılmış inceleme talebi (PPH); farklı ülkelerin patent ofislerinde işlem gören ve belirli şartları sağlayan patent başvurularına ait işlemlerin, ofisler arasında imzalanan ikili anlaşmalar yoluyla hızlandırıldığı bir sistemdir.
Bu sistem, anlaşma kapsamında olan bir ülke ofisi tarafından başvurunun istemlerinden en az birinin patentlenebilir olarak belirtildiği olumlu patent araştırma veya inceleme raporuna dayanarak, başvuru sahibinin talebi üzerine anlaşmalı olan diğer ülkede yapılan patent başvurusunun hızlandırılmış şekilde değerlendirilmesine olanak tanır.
PPH, katılımcı ofisler arasında yapılan çalışmaların paylaşılmasına ve bilgi alışverişine imkan sağlar. Böylece patent ofislerinin iş yükünü azaltarak patent süreçlerinin daha verimli yürütülmesini ve patent kalitesini arttırmayı amaçlar. Ancak patent verilip verilmeyeceğine ilişkin karar ulusal veya bölgesel ofisler tarafından verilir. PPH talebi ile inceleme süreci hızlanmış olacağından, başvuru daha hızlı patent alabilecektir, bu yönüyle sistem başvuru sahibine zaman kazandırmaktadır.
PPH Sistemi kapsamında, Patent Ofisleri arasında Normal PPH, PPH MOTTAINAI, PPH-PCT, IP5 PPH ve son olarak Global PPH olarak adlandırılan ikili ve çok uluslu anlaşmalar bulunmaktadır. PHH anlaşmalarına taraf olan ülkelere https://www.wipo.int/pct/en/filing/pct_pph.html bağlantısından ulaşılabilir.
Normal PPH talebinde ilk başvuru ofisi tarafından hazırlanan inceleme raporunun beklenmesi gerekmektedir, bu durumda ikinci başvuru ofisi erken inceleme yaparsa inceleme sonuçları diğer ülkelerde değerlendirilememektedir.
PPH Mottainai sisteminde, PPH Mottainai anlaşmasına dahil olan ülkelerden birinde alınan olumlu rapor sonrasında; başvuru sahibi, daha sonra inceleme yapan ofise almış olduğu olumlu raporu sunarak PPH talebi yapabilmektedir. MOTTAINAI; Japonca “kullanılabilir bir şeyin boşa harcanması veya değerli bir şeyin düzgün kullanılmaması nedeniyle üzülmek” anlamına gelmektedir. Normal PPH sisteminden farklı olarak bu sistemde, ilk ofis olmasa bile daha önce araştırma/inceleme yapan ofisin kararı, diğer ofislere sunularak değerlendirilebildiğinden PPH MOTTAINAI olarak adlandırılmaktadır.
PCT-PPH ise, anlaşmalı kurum tarafından hazırlanan uluslararası araştırma raporu ve/veya uluslararası ön inceleme raporu verileri ile ulusal aşama başvurularında hızlandırılmış inceleme talep edilmesine olanak sağlar. Olumlu PCT araştırma/ön inceleme raporlarına atıfta bulunularak PPH talep edilebilmesi için uluslararası araştırma/ön inceleme raporunu hazırlayan kurum ile ikinci başvuru ofisi arasında PCT-PPH anlaşması olması gerekmektedir.
IP5 PPH pilot programının içeriği PPH programına dayanmaktadır. PPH talebi, Araştırma Kuruluşu IP5 ofislerinden biri olan Uluslararası Araştırma Kurumu’nun yazılı görüşü veya uluslararası ön inceleme raporuna dayalı olarak talep edilebilir. Ya da IP5 ofislerinde yapılan ulusal patent başvurusu neticesinde alınan olumlu araştırma/inceleme raporu referans gösterilerek diğer IP5 ülkelerinde PPH talebinde bulunulabilir. Anlaşma kapsamında olan her ofis diğer ofisler tarafından yapılmış çalışmalardan yararlanabilir.
Global PPH (GPPH), üç tür PPH’yi de kapsayan çok taraflı bir PPH pilot programıdır. Program, herhangi iki katılımcı ofis arasında Normal PPH, PPH MOTTAINAI ve PCT-PPH’yi kullanılabilir hale getirir. Katılımcı ofislerin herhangi birinden alınan olumlu araştırma/inceleme raporunu referans göstererek (PCT araştırma/inceleme raporları da dahil) ikinci dosyalama ofisinde PPH talebinde bulunulabilir. İkili yapılan PPH anlaşmaları sonrasında, anlaşmaların standartlaşması talep edilmiş, 2014 yılından itibaren 28 ülkede Global PPH pilot uygulaması başlatılmıştır.
Türkiye’de PPH Uygulaması
Türk Patent ve Marka Kurumu’nun (TÜRKPATENT), İspanya Patent ve Marka Ofisi (SPTO) ve Japonya Patent Ofisi (JPO) ile PPH anlaşması bulunmaktadır.
TÜRKPATENT-SPTO ve TURKPATENT-JPO arası yapılan anlaşmalar gereği; ulusal ya da PCT araştırma/ön inceleme raporu ile başvuru istemlerinden en az birinin kabul edilebilir/patentlenebilir olarak açıkça tanımlanması durumunda, ikinci ofiste PPH talebi yapılabilir.
İkinci başvuru ofisi tarafından asli inceleme başlamadan önce PPH talebinin resmi kuruma sunulması gerekmektedir. İnceleme talebiyle birlikte PPH talebi yapılabilir.
PPH talebi için, ilk başvuru ofisi tarafından kabul edilen istemlerin bir ya da daha fazlasının ikinci başvuru ile “yeterince örtüşmesi” gerekmektedir. Yeterince örtüşme koşulunun sağlanabilmesi için; ilk başvuru ofisindeki başvuru istemlerinin, ikinci başvuru ofisine yapılan başvurudaki istemler ile aynı veya benzer kapsamda olması ya da ikinci başvuru ofisine yapılan başvurunun istemlerinin ilk başvuru ofisine yapılan başvuru istemlerinden daha dar kapsamlı olması gerekmektedir.
Eğer ikinci başvuru ofisine yapılan başvurunun istemlerinin kapsamı, ilk başvuru ofisine yapılan başvurunun istemlerinin kapsamını aşıyorsa yeterince örtüşüyor kabul edilmez.
PPH talebinin yapılmasından sonra ilk başvuruda yapılacak değişiklikler PPH talebini etkilemez.
PPH talebi için PPH talep formunun yanı sıra,
- İlk başvuru ofisi tarafından hazırlanan tüm araştırma/inceleme raporlarının kopyaları ve İngilizce veya ilgili ülkenin resmi diline (Türkçe, İspanyolca, Japonca) çevirileri,
- İlk başvuru ofisi tarafından patentlenebilir olarak değerlendirilen tüm istemlerin kopyaları, İngilizce veya ilgili ülkenin resmi diline (Türkçe, İspanyolca, Japonca) çevirileri,
- İlk başvuru ofisi tarafından araştırma/inceleme raporlarında atıfta bulunulan patent dışı referans dokümanlarının kopyaları
ikinci başvuru ofisine sunulmalıdır.
Referans olarak gösterilen patent dışı dokümanların çevirisinin resmi ofise iletilmesine gerek yoktur. Eğer atıf yapılan referanslar patent dokümanı ise, ayrıca sunulması gerekmez ancak ofis tarafından talep edilmesi durumunda iletilmelidir.
Birinci ve ikinci başvuru istemleri tam olarak aynı değilse PPH talep formunda yer alan kısmi örtüşme ile ilgili tablonun mutlaka doldurulması gerekmektedir.
Eğer yukarıda belirtilen belgeler daha önce ikinci ofise sunulmuşsa ilgili belgelere PPH talep formunda atıf yapılabilir, aynı belgelerin yeniden sunulması gerekmez.
PPH başvurusunun yapılmasından sonra, ikinci ofis tarafından PPH talebi şekli olarak incelenir. Şekli olarak uygun olmaması durumda, resmi ofis tarafından başvuru sahibine eksikliklerin giderilmesi için bildirim gönderilir. Gerekli koşulların sağlanmaması durumunda PPH talebi reddedilir ve başvuru normal süreçte inceleme sırasına alınır. PPH kapsamında hızlandırılmış inceleme için tüm gereklilikler karşılanıyorsa, PPH talebinin kabul edildiği başvuru sahibine bildirilir.
PPH talep formlarına ve diğer detaylı bilgilere https://www.turkpatent.gov.tr/patent-ve-faydali-model bağlantısından ulaşılabilir.
PPH talebi ile başvuru sahibi; patent inceleme sürecini hızlandırabilir, olumsuz rapor sayısını azaltarak süreçte oluşabilecek maliyetleri düşürebilir ve daha önce olumlu rapor almış olması dikkate alındığında patent alma ihtimalini arttırabilir.
Türkiye’de PPH talebi çok fazla yapılan bir işlem olmamakla birlikte, diğer ülkeler ile yapılacak olan PPH anlaşmalarının artması PPH taleplerini de arttıracaktır. Böylelikle Türkiye’de patent koruma sisteminin daha etkin hale gelmesinin yanı sıra, yurt dışı yatırımcıların Türkiye’ye olan ilgisi de artabilir. Global patent stratejisine sahip yurt içi şirketler için de patent başvurularının diğer ülkelerde kabul edilme süreci hızlanarak, global pazarda daha hızlı yer almasına olanak sağlanmış olur.
