Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) 01.04.2024 tarihi itibarıyla patent konusunda acil araştırma raporu düzenlenmesine ilişkin bir işlem kalemi oluşturmuştur. Bu işlemin, standart araştırma sürecine kıyasla daha hızlı bir şekilde araştırma raporunun düzenlenmesini sağlayarak, başvuru sahiplerine önemli avantajlar sunulmasını hedeflediği düşünülmektedir.
Patent başvuruları kapsamında acil araştırma raporunun düzenlenmesi, başvuru sahibinin bu yönde talepte bulunması ve belirli şartları yerine getirmesiyle mümkün olmaktadır. Öncelikle, acil araştırma raporu talep eden başvuru sahibinin, TÜRKPATENT Ücret Tebliği’nde yer alan Araştırma Raporu Düzenlenmesi Ücretine ek olarak, Acil Araştırma Raporu Düzenleme Ücretini ödemesi gerekmektedir. Bu ek ücretin ödenmemesi durumunda, yapılan talep geçersiz sayılacak ve acil rapor düzenlenmesi işlemi başlatılmayacaktır. Bu nedenle, başvuru sahiplerinin ücret ödeme yükümlülüklerini eksiksiz bir şekilde yerine getirmeleri büyük önem arz etmektedir.
Patent başvurularında acil araştırma talebi, özellikle zamanın kritik bir faktör olduğu durumlarda büyük önem taşımaktadır. Özellikle rekabetin yoğun olduğu sektörlerde, hızlı hareket etmek ve patent başvurularında stratejik bir avantaj elde etmek isteyen girişimciler ve şirketler için bu süreç kritik bir rol oynamaktadır.
Acil araştırma raporu, başvuru sahibine buluşun yenilik düzeyi, sanayiye uygulanabilirliği ve patentlenebilirliği hakkında kısa sürede bilgi edinme imkânı tanır. Bu, başvurunun devam eden diğer süreçlerinde başvuru sahibine zaman kazandırdığı gibi, olası stratejik kararların daha erken alınmasını sağlar.
Rekabet avantajının yanı sıra, ulusal ve uluslararası pazarlara giriş yapmak isteyen girişimciler için de acil araştırma talebi önemlidir. Özellikle, uluslararası başvurular için Paris Sözleşmesi kapsamında tanınan on iki aylık süre içinde buluşun patentlenebilirliğine ilişkin net bir görüş elde edilmesi, başvuru sahiplerinin ticarileşme süreçlerinde daha hızlı kararlar almasını sağlar.
Acil araştırma raporu talebi başvuruların hızlı değerlendirilmesine olanak tanıyarak, Türk Patent ve Marka Kurumu’nun işlem hacmini optimize etmesine ve patent başvurularını daha etkin bir şekilde ele almasına yardımcı olur. Ülkesel veya uluslararası sistemler fark etmeksizin hızlı ve kaliteli hazırlanmış raporlar, raporu hazırlayan kuruluşun ve bağlı olduğu ülkenin prestijini arttırmaktadır. Patent araştırma raporunun hızlı bir şekilde hazırlanıp tamamlanması, raporun kalitesini düşürmez; çünkü bu tür raporların doğruluğu ve kapsamlılığı, esas olarak harcanan zamandan ziyade kullanılan yöntem ve uzmanlık düzeyine bağlıdır.
Acil araştırma raporu düzenlenmesi talebi, başvuru aşamasında araştırma raporu talebi ile birlikte sunulabileceği gibi, araştırma raporu talebinden sonra da yapılabilmektedir. Talebin zamanlaması raporun hazırlanma sürecini etkilemez; ancak başvurunun şekli eksikliklere sahip olup olmadığı bu süreci belirleyen temel unsurlardan biridir. Başvurunun şekli açıdan eksiksiz olması durumunda, acil araştırma raporu talep tarihinden itibaren en geç altı ay içerisinde düzenleneceği TÜRKPATENT tarafından beyan edilmiştir. Ancak başvuruda şekli bir eksiklik tespit edilirse, bu eksikliklerin giderilmesi gerekmektedir. Şekli eksikliklerin giderildiği tarihten itibaren, araştırma raporunun hazırlanması için yine altı aylık bir süre tanınır.
Araştırma raporu düzenlendikten sonra, işlemler 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 96. maddesi uyarınca devam eder. Bu aşamada, patent başvurusunun incelenmesine yönelik süreçler yürütülür ve başvurunun buluş konusu, yenilik düzeyi ve sanayiye uygulanabilirliği gibi unsurlar değerlendirilir. Acil araştırma raporu düzenlenmesi, patent başvurularının daha hızlı bir şekilde sonuçlandırılmasını hedeflemekte olup, bu raporun düzenlenmesi için gerekli prosedürlerin titizlikle takip edilmesi gerekmektedir. Başvuru sahiplerinin, süreci kolaylaştırmak adına talep ve ödeme işlemlerini eksiksiz şekilde gerçekleştirmesi, hem kendileri hem de patent süreci açısından önem arz etmektedir.
Faydalı model başvurularında acil araştırma raporu talebi yapılamamaktadır. Bunun sebepleri irdelendiğinde şu yorumlar yapılabilir;
- Sistemin genel yapısı ve faydalı modelin özelliklerinden kaynaklanabilir.
- Faydalı model başvuruları genellikle teknik alanda daha basit yenilikler için tercih edilir ve buluş basamağı gibi kriterler daha esnek uygulanır. Bu nedenle, kapsamlı bir araştırma raporuna gerek duyulmayabilir.
- Faydalı model başvurularının amacı, başvuru sürecini daha kısa tutarak buluşların hızla belge alım aşamasına gelmesini sağlamaktır. Acil araştırma raporu süreci ek bir aşama getirerek bu süreyi uzatabilir.
- Patentler genellikle uluslararası koruma için tercih edilirken, faydalı modeller çoğunlukla ulusal düzeyde koruma sağlar. Bu nedenle, uluslararası standartlara uygun bir acil araştırma raporuna ihtiyaç duyulmayabilir.
- Faydalı model başvuruları genellikle daha düşük teknolojik karmaşıklığa sahip buluşlar için kullanılmaktadır.
- Bazı başvuru sahipleri faydalı model başvurusunu daha düşük maliyet oluşması açısından tercih edebilmektedir. Acil araştırma raporu, ek bir maliyet getireceğinden bu fikirde olan buluş sahiplerinin amacına ters düşebilir.
Bu nedenlerden dolayı faydalı model başvurularında acil araştırma raporu talebinin yapılamadığı düşünülmektedir.
Acil Araştırma Raporu Düzenlenmesi
Başvuru sahiplerinin bir yıl içerisinde talep edebilecekleri maksimum acil araştırma raporu düzenleme talep sayısı, gerekli görüldüğü durumlarda Kurum tarafından sınırlandırılabilir. Yapılacak sınırlandırma elektronik başvuru sisteminde başvuru sahiplerine duyuru yolu ile iletilir.
Talebin Geri Çekilmesi ve Ücret İadesi
Kurum tarafından altı aylık süre içerisinde araştırma raporu düzenlenmemesi halinde başvuru sahibi acil araştırma raporu düzenlenmesi talebini geri çekebilir ve acil araştırma raporu düzenleme ücretinin iadesini talep edebilir. Acil araştırma raporu düzenlenmesi talebinin geri çekilmesi durumunda Kurum tarafından olağan araştırma raporu düzenlenmesi süreci uygulanır.
Sonuç olarak, acil araştırma talebi, başvuru sahiplerine zaman, kaynak ve stratejik esneklik kazandırırken, aynı zamanda patent sisteminin daha dinamik ve etkin çalışmasına da katkı sağlar. Bu nedenle, özellikle zamanın kritik olduğu ve hızlı aksiyon almanın avantaj sağladığı durumlarda, başvuru sahiplerinin bu süreci değerlendirmesi büyük fayda sağlayacaktır. Bununla birlikte, acil araştırma talebinin Türkiye’deki patent sistemine de olumlu katkıları bulunmaktadır. Bu süreç, başvuruların hızlı değerlendirilmesine olanak tanıyarak, Türk Patent ve Marka Kurumu’nun işlem hacmini optimize etmesine ve patent başvurularını daha etkin bir şekilde ele almasına yardımcı olacaktır. Ayrıca, hızlı ve kaliteli hazırlanmış raporların Kurumun prestijini de artıracağı düşüncesindeyiz. Tüm bu hususlara ilaveten, raporların hızlı hazırlanmasının rapor kalitesini düşürmeyeceğini umuyoruz.
